"İdealizm və realizm arasındakı fərq" - Məlahət Mehdiyeva

Edward Hicks - "Sülh krallığı" (1826)
Bu geniş qəbul edilən sözlərin tərifləri terminlərin fəlsəfi istifadəsinə əsaslanır. Fəlsəfədə qavrayış məsələlərini müzakirə edərkən idealizm gerçəkliyin düşüncə və düşüncələrimiz tərəfindən forma-laşdığı bir nəzəriyyə olaraq ortaya çıxır. Realizm gerçəkliyin düşüncələrimizdən, fikirlərimizdən və hətta şüursuzluğumuzdan asılı olmayaraq mütləq bir varlığa sahib olma gerçəkliyidir.
Stəkanın yarısının boş və ya yarı dolu olub-olmaması ilə bağlı klassik testdən istifadə edərək, idealistlərin pozitiv düşünən olmağa meyl etdiklərini, yəni şüşənin yarısını dolu gördüklərini görürük. Realistlərin əksəriyyəti əks və ya mənfi nöqteyi-nəzərdə olmasa da, vəziyyətlərə az ümidli gözlərlə baxırlar. Realistlər stereotipik olaraq çox rasional, diqqətlə düşünən və ölçü götürmədən əvvəl variantları müqayisə edən şəxslər kimi tanınırlar. Bu mənada realistlər daha riskli qərarlar qəbul etmək istəyən idealistlərlə müqayisədə daha ehtiyatlı və daha praktik seçim edirlər.
Bu perspektivlər ayrı-ayrı şəxslərin həyatlarında uğur və ya uğursuzluqla necə davranmalarına da təsir göstərir. Həmişə "yaxşılıq" axtarışında olan bir idealist məğlubiyyətlərdən realistdən daha az təsirlənə bilər. Ancaq fantaziya və əlçatmaz hədəflərlə dolu bir dünyada itmək həmişə yaxşı bir şey olmaya bilər. Digər tərəfdən, realistin əldə edilə bilən hədəflər qoymaq ehtimalı daha yüksəkdir.
Ümumiyyətlə, idealizm və realizm və ya gerçəkçilik iki fərqli baxımdan başa düşülə bilər. Aralarındakı əsas fərqlərdən bəziləri bunlardır:
·      İdealizm, vəziyyətinizi öz fikirlərinizlə formalaşdırmağa və çox ümidli bir şeylər görməyinizə imkan verir. Gerçəklik və ya realizm isə əksinə, bir vəziyyəti aydın emosional iştirak olmadan, olduğu kimi qiymətləndirməyə məcbur edir.
·      İdealistlər realistlərdən daha çox qavrayışda və iş görməkdə daha müsbət olmağa meyllidirlər.
·      Qərarlar qəbul edərkən, realistlər yüksək hədəfləri olan idealistlərə nisbətən daha çox istiqamətli və əhatəlidirlər, lakin onları əlçatan bir şəkildə səfərbər etmək üçün lazım olan aydınlıq və diqqətdən yoxsundurlar.


Tərcümə edən: Məlahət Mehdiyeva
Mənbə Limenya

Yorumlar