tanınmasa da, dünyanın bir çox ölkələrində tanınır. Əsərləri 30-dan çox dilə tərcümə olunmuşdur. Hətta “Kafka sahilində” əsəri 2005-ci ildə New York Time tərəfindən ən yaxşı 10 roman siyahısında olub. Bu əsər ona nəinki bunu qazandırıb, hətta Franz Kafka və vord fantacy award mükafatlarına da layiq görülmüşdür. Bundan başqa digər uğurlu əsərləri da var. “Norveç meşəsində”, “1Q84” və s. Keçid almaq istəyirəm, “Sərhəddən cənubda, günəşdən qərbdə” əsərinə. 1992-ci ildə yazılmış bu romanın yaponca adı isə “Kokkyo no minamı taiyo no nisi”. Bəzi tənqidçilər isə bu əsəri bəzən “Kasablanka” adlandırırlar. Əsərin adı Net King Kolun “South of the border” mahnısından götürülüb. Murakaminn əksər əsərlərində olduğu kimi və eləcə də onun elə ən gözəl cəhətlərindən biri olaraq deyə bilərik ki, burda da bu əsərində də insan psixologiyası və onun hər bir emosiyasının çox yüksək şəkildə ifadəsi əsəri daha da oxunaqlı , axıcı edib. Hər şeydən çox əsər bu baxımdan xoşuma gəldi. Çünki, fikrimcə, təsvirlərin güclü olması hər bir əsər üçün olduqca vacib əlamətdir. Ümumiyyətlə, bir çox əsərlərində bütün bunlar, obrazlar, daxili aləmləri hər şey o qədər dolğun şəkildə əks olunur ki, yazıçı bir dəfə “əsərlərimdə hər kəs öz istədiyini tapa bilər” deyə fikir bildirmişdi. Yəni, hamı görmək istədiyini, özünün gördüyü reallığı tapa bilər.Əsərin əsas qayəsi belədir: Hacime adlı gənc bar sahibi düz 25 ildən sonra həyatının əsl sevgisinə - Şimamatoya rast gəlir. Yox, bu onda hələ indi yaranan ilk sevgi deyildi, sadəcə ona yenidən rastlamışdı.. Hansı ki onlar sanki 12 yaşından sevgili idilər. Bəlkə də bu “yenidən”-lik yeni başlanğıclara səbəb ola bilərdi... amma sadəcə “bilərdi”. Vaxtilə olan o sevgi yenidən baş qaldırmağa başlayır. Lakin daimilik ola bilmir. Həmin hisslər yenidən sona qədər birləşə, dirilə bilmir. Şimamatodan sonra bir neçə münasibəti olmuş Hacime heç birində məhz “o” hissi tapa bilməmişdi. Hər ondan “sonrakilərdə” dərin bir boşluq içərisinə qapılardı. Hətta münasibəti olduğu digər bir qız- İzumi haqda “o mənə həmişə ləzzətlə uzanıb istirahət edilən bazar günü səhəri kimi bir hiss bağışlayırdı.” deyə düşünürdü. Yəni sadəcə və sadəcə ləzzət mənbəyi olaraq görürdü. Əsərin diqqətimi çəkən , bir o qədər də xoşuma gələn məqamlarından biri də, tez-tez təkrarlanan bir mahnı sözləri idi.
Pretend
you are happy when you are blue
İt
is not very hard to do.
(Qəmgin olanda da xoşbəxt kimi davran, bunu eləmək çox
da çətin deyil.)
Həyata
yanaşma formasına aid olan bu mahnı da eyni müəllifin Net King Kolun
repertuarından idi.
Əsərdə
Şimamatonu özüm kimi görürdüm, hansı rəngi sevməsindən tutmuş bütün digər xarakterlərinə kimi. Amma hərdən
qınadım da.. necə ki bəzən özümü də günahlandırıram. Şimamotonu özümdə görməkdən
əlavə də, düşünürəm ki, Murakami əsəri elə özündən bəhrələnərək də yazmış ola bilər.
Bəlkə də Hacime onun prototipidi. Bir sıra xüsusiyyətlərinə görə əsər mənə çox
avtobioqrafik təsir bağışlayır. Məsələn , Murakaminin öz həyat yoldaşının adı
da Yokodur. Əsərdəki həyat yoldaşının
adı ilə oxşarlıq var.( Yukiko) və
Murakaminin özü də həqiqətən də jazz-bar
sahibi olmuşdur. Bütün yazıçıların əsərlərində
öz həyatlarının əsərlərinə büruzə verdiyi kimi bu üslub Murakamidən də yan keçməmişdir
deyə düşünürəm. Ümumilikdə isə əsər
sanki Herman Hessenin bir cümləsini xatırladır, sanki başdan başa onun üzərində
qurulub. “Sona qədər yaşanmamış çilələr geri dönür...”. Hacime və Şimamato məhəbbəti
də yarımçıq qalmış hisslərin təzahürü
idi. Müəllif elə sonluğu da müəmmalı, yarımçıq şəkildə qoyub. Hər kəsin öz individual düşüncəsi ilə yanaşmasını
istəyib bəlkə də. Nəinki sonluq açılmayan
bir çox məsələlər insanda sual doğurur. Bunlar elə sona doğru müəmma açılmayan hissələr olaraq
da qallır. Amma digər tərəfdən də, bir məqam var ki, Hacime sonluğa yaxın bir
cümlə işlədir: “Heç kim mənim gözümə görünməyəcək, başqalarının gözünə görünmə
sırası məndədi” bu cümlənin özü də bir sona işarə, aydınlama ola bilər..
Müəllif: Aynur Əliyeva
Yorumlar
Yorum Gönder